Korallenottern

Korallenottern

Texas-Korallenotter (Micrurus tener)

Systematik
ohne Rang:Toxicofera
Unterordnung:Schlangen (Serpentes)
Überfamilie:Elapoidea
Familie:Giftnattern (Elapidae)
Unterfamilie:Echte Giftnattern (Elapinae)
Gattung:Korallenottern
Wissenschaftlicher Name
Micrurus
Wagler, 1824

Die Gattung der Korallenottern (Micrurus) enthält etwa 79 Arten. Das Verbreitungsgebiet umfasst Nord-, Mittel- und Südamerika. Alle Arten besitzen ein hochwirksames Neurotoxin mit postsynaptischer Wirkung, außerdem ist bei den meisten Arten ein Myotoxin nachweisbar, das das Muskelgewebe angreift[1]. Ein Biss kann innerhalb von 24 Stunden tödlich verlaufen, jedoch kommt es selten zu Bissunfällen. In Südamerika sind nur 0,7 % aller Bissunfälle auf Micrurus-Arten zurückzuführen. In Nordamerika sind es dagegen 2 %. Korallenottern sind nicht sehr aggressiv. Sie beißen nur zu, wenn man sie sehr stark reizt. Es sind mittlerweile mehrere hochwirksame Antivenine verfügbar, sodass seitdem kaum mehr Todesfälle bekannt geworden sind.

Unterscheidung von ähnlichen, ungiftigen Arten

Die Scharlachnatter (Cemophora coccinea) ist eine ungiftige Natter aus dem Südosten der USA. Da sich die Flecken ihrer Zeichnung teilweise bis zum Unterkörper ziehen und dadurch Streifen bilden, kann sie leicht mit der giftigen Korallenotter oder aber der ebenfalls ungiftigen Dreiecksnatter (Lampropeltis triangulum) oder der roten Königsnatter (Lampropeltis elapsoides) verwechselt werden (Mimikry).

Man merke sich folgende Eselsbrücke: Red on yellow, poison fellow; red on black, safe from attack; oder auch: red on yellow will kill a fellow, but red on black is a friend of Jack; oder auch: red on yellow will kill a fellow; red on black, venom lack.

Eine passende deutsche Eselsbrücke lautet: Blut an Dotter, Killer-Otter. Blut an Kohle, dir zum Wohle.

Zu beachten ist allerdings, dass diese Eselsbrücken nur bei den in den USA vorkommenden Schlangen anwendbar sind. In Mittel- und Südamerika gibt es mehrere Korallenotterarten, bei denen auch rot und schwarze Streifen aufeinanderfolgen und die daher fälschlicherweise als harmlose Nattern identifiziert werden könnten.

Die ungiftige Scharlachnatter (Cemophora coccinea), ein Beispiel für Mimikry
Die ungiftige Rote Königsnatter (Lampropeltis elapsoides), ein zweites Mimikrybeispiel
Die Dreiecksnatter oder Milchschlange (Lampropeltis triangulum)

Systematik

Historische Darstellung einer Korallenotter
  • Micrurus albicinctus Amaral, 1925
  • Micrurus alleni – östliches Nicaragua, Costa Rica und Panama
    • Micrurus alleni alleni (Schmidt, 1936)
    • Micrurus alleni richardi (Taylor, 1951)
    • Micrurus alleni yatesi (Taylor, 1954)
  • Micrurus altirostris (Cope, 1860) – Brasilien, Uruguay und nordöstliches Argentinien
  • Micrurus ancoralis – südöstliches Panama, westliches Kolumbien und westliches Ecuador
    • Micrurus ancoralis jani (Schmidt, 1936)
    • Micrurus ancoralis ancoralis (Jan, 1872)
  • Micrurus annellatus – südöstliches Ecuador östliches Peru, Bolivien und westliches Brasilien
    • Micrurus annellatus annellatus (Peters, 1871)
    • Micrurus annellatus balzanii (Boulenger, 1898)
    • Micrurus annellatus bolivianus (Roze, 1967)
  • Micrurus averyi Schmidt, 1939
  • Micrurus baliocoryphus (Cope, 1860)
  • Micrurus bernadi (Cope, 1887) – Mexiko.
  • Micrurus bocourti (Jan, 1872) – westliches Ecuador bis nördliches Kolumbien,
  • Micrurus bogerti Roze, 1967 – Oaxaca.
  • Micrurus brasiliensis Roze, 1967
  • Micrurus browniQuintana Roo bis Honduras.
    • Micrurus browni browni (Schmidt & Smith, 1943)
    • Micrurus browni importunus (Roze, 1967)
    • Micrurus browni taylori (Schmidt & Smith, 1943)
  • Micrurus camilae Renjifo & Lundberg, 2003 – Kolumbien.
  • Micrurus catamayensis Roze, 1989 – Catamayo-Tal in Ecuador.
  • Micrurus circinalis (Duméril, Bibron & Duméril, 1854)
  • Micrurus clarki Schmidt, 1936 – südöstliches Costa Rica bis westliches Kolumbien.
  • Micrurus collaris (Schlegel, 1837)
  • Micrurus corallinus (Merrem, 1820)
  • Micrurus decoratus (Jan, 1858)
  • Micrurus diana Roze, 1983
  • Micrurus diastema
    • Micrurus diastema diastema (Duméril, Bibron & Duméril, 1854)
    • Micrurus diastema aglaeope (Cope, 1859)
    • Micrurus diastema alienus (Werner, 1903)
    • Micrurus diastema affinis (Jan, 1858)
    • Micrurus diastema apiatus (Jan, 1858)
    • Micrurus diastema macdougalli (Roze, 1967)
    • Micrurus diastema sapperi (Werner, 1903)
  • Micrurus dissoleucus
    • Micrurus dissoleucus dissoleucus (Cope, 1860)
    • Micrurus dissoleucus dunni (Barbour, 1923)
    • Micrurus dissoleucus melanogenys (Cope, 1860)
    • Micrurus dissoleucus meridensis (Roze, 1989)
    • Micrurus dissoleucus nigrirostris (Schmidt, 1955)
  • Micrurus distans
    • Micrurus distans distans (Kennicott, 1860)
    • Micrurus distans michoacanensis (Duges, 1891)
    • Micrurus distans oliveri (Roze, 1967)
    • Micrurus distans zweifeli (Roze, 1967)
  • Micrurus dumerilii
    • Micrurus dumerili antioquiensis (Schmidt, 1936)
    • Micrurus dumerili carinicaudus (Schmidt, 1936)
    • Micrurus carinicauda (Schmidt, 1936)
    • Micrurus dumerili colombianus (Griffin, 1916)
    • Micrurus dumerili transandinus (Schmidt, 1936)
    • Micrurus dumerili venezuelensis (Roze, 1989)
  • Micrurus elegans
    • Micrurus elegans elegans (Jan, 1858)
    • Micrurus elegans veraepacis (Schmidt, 1933)
  • Micrurus ephippifer
    • Micrurus ephippifer zapotecus (Roze, 1989)
    • Micrurus ephippifer ephippifer (Cope, 1886)
  • Micrurus filiformis
    • Micrurus filiformis filiformis (Günther, 1859)
    • Micrurus filiformis subtilis (Roze, 1967)
  • Micrurus frontalisBrasilien bis nordöstliches Argentinien.
    • Micrurus frontalis frontalis (Duméril, Bibron & Duméril, 1854)
    • Micrurus frontalis brasiliensis (Roze, 1967)
    • Micrurus frontalis mesopotamicus (Barrio & Miranda 1967)
  • Micrurus fulvius (Linnaeus, 1766) – Küstenebenen North Carolinas bis Louisiana
  • Micrurus hemprichii
    • Micrurus hemprichii hemprichii (Jan, 1858)
    • Micrurus hemprichii ortoni (Schmidt, 1953)
    • Micrurus hemprichii rondonianus (Roze & da Silva Jr., 1990)
  • Micrurus hippocrepis (Peters, 1862)
  • Micrurus ibiboboca (Merrem, 1820)
  • Micrurus isozonus (Cope, 1860)
  • Micrurus langsdorffi
    • Micrurus langsdorffi langsdorffi (Wagler, 1824)
    • Micrurus langsdorffi ornatissimus (Jan, 1858)
  • Micrurus laticollaris
    • Micrurus laticollaris laticollaris (Peters, 1870)
    • Micrurus laticollaris maculirostris (Roze, 1967)
  • Micrurus latifasciatus Schmidt, 1933
  • Micrurus lemniscatus – tief gelegene Gebiete Südamerikas
    • Micrurus lemniscatus lemniscatus (Linnaeus, 1758)
    • Micrurus lemniscatus carvalhoi (Roze, 1967)
    • Micrurus lemniscatus diutius (Burger, 1955)
    • Micrurus lemniscatus frontifasciatus (Werner, 1927)
    • Micrurus lemniscatus helleri (Schmidt & Schmidt, 1925)
  • Micrurus limbatus
    • Micrurus limbatus limbatus (Fraser, 1964)
    • Micrurus limbatus spilosomus (Perez-Higaredo & Smith, 1990)
  • Micrurus margaritiferus Roze, 1967
  • Micrurus medemi Roze, 1967
  • Micrurus meridensis Roze, 1989
  • Micrurus mertensi Schmidt, 1936
  • Micrurus mipartitus
  • Micrurus mosquitensis Schmidt, 1933
  • Micrurus multifasciatus
    • Micrurus multifasciatus multifasciatus (Jan, 1858)
    • Micrurus multifasciatus hertwigi (Werner, 1897)
  • Micrurus multiscutatus Rendahl & Vestergren, 1940
  • Micrurus narduccii (Jan, 1863)
  • Micrurus nattereri Schmidt, 1952
  • Micrurus nebularis Roze, 1989
  • Micrurus nigrocinctusYucatán und Chiapas bis Kolumbien wie auch westliche karibische Inseln
    • Micrurus nigrocinctus babaspul (Roze, 1967)
    • Micrurus nigrocinctus coibensis (Schmidt, 1936)
    • Micrurus nigrocinctus divaricatus (Hallowell, 1855)
    • Micrurus nigrocinctus mosquitensis (Schmidt, 1933)
    • Micrurus nigrocinctus nigrocinctus (Girard, 1854)
    • Micrurus nigrocinctus ovandoensis (Schmidt & Smith, 1943)
    • Micrurus nigrocinctus wagneri (Mertens, 1941)
    • Micrurus nigrocinctus yatesi (Dunn, 1942)
    • Micrurus nigrocinctus zunilensis (Schmidt, 1932)
  • Micrurus obscurus (Jan, 1872)
  • Micrurus oligoanellatus Ayerbe & López, 2005
  • Micrurus ornatissimus (Jan, 1858)
  • Micrurus pacaraimae Morato de Carvalho, 2002
  • Micrurus pachecogili Campbell, 2000
  • Micrurus paraensis Da Cunha & Nascimento, 1973
  • Micrurus peruvianus Schmidt, 1936
  • Micrurus petersi Roze, 1967
  • Micrurus potyguara Pires, da Silva Jr., Feitosa, Prudente, Pereira-Filho & Zaher, 2014
  • Micrurus proximans Smith & Chrapliwy, 1958
  • Micrurus psyches
  • Micrurus putumayensis Lancini, 1962
  • Micrurus pyrrhocryptus (Cope, 1862)
  • Micrurus remotus Roze, 1987
  • Micrurus renjifoi (Lamar, 2003)
  • Micrurus ruatanus (Günther, 1895)
  • Micrurus sangilensis Nicéforo María, 1942
  • Micrurus scutiventris (Cope, 1869)
  • Micrurus serranus Harvey, Aparicio & Gonzalez, 2003
  • Micrurus silviae Di Bernardo, Borges-Martins & Da Silva Jr., 2007
  • Micrurus spixii
    • Micrurus spixii spixii (Wagler, 1824)
    • Micrurus spixiii martiusi (Schmidt, 1953)
    • Micrurus spixii obscurus (Jan, 1872)
    • Micrurus spixii princeps (Boulenger, 1905)
    • Micrurus spurelli (Boulenger, 1914)
  • Micrurus spurrelli (Boulenger, 1914)
  • Micrurus steindachneri
    • Micrurus steindachneri steindachneri (Werner, 1901)
    • Micrurus steindachneri orcesi (Roze, 1967)
  • Micrurus stewarti Barbour & Amaral, 1928
  • Micrurus stuarti Roze, 1967
  • Micrurus surinamensis
    • Micrurus surinamensis surinamensis (Cuvier, 1817)
    • Micrurus surinamensis nattereri (Schmidt, 1952)
  • Micrurus tenerTexas und Louisiana südlich von Morelos und Guanajuato.
    • Micrurus tener fitzingeri (Jan, 1858)
    • Micrurus tener maculatus (Roze, 1967)
    • Micrurus tener microgalbineus (Brown & Smith, 1942)
    • Micrurus tener tener (Baird & Girard, 1853)
  • Micrurus tikuna Feitosa, Da Silva Jr., Pires, Zaher & Prudente, 2015
  • Micrurus tschudii Jan, 1858
    • Micrurus tschudii olssoni (Schmidt & Schmidt, 1925)
    • Micrurus tschudii tschudii (Jan, 1858)

Weblinks

Commons: Korallenottern (Micrurus) – Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien

Einzelnachweise

  1. Mark O'Shea: Giftschlangen. Alle Arten der Welt in ihren Lebensräumen. Franckh-Kosmos Verlag, 2006, ISBN 3-440-10619-5.

Auf dieser Seite verwendete Medien

Korallenotter.jpg
Lithografie mit historischer Darstellung einer Korallenotter
Tennessee milksnake.jpg
Autor/Urheber: Trista Rada, Lizenz: CC BY 2.0
Lampropeltis triangulum triangulum (Eastern Milksnake)
Lampropeltis elapsoides.jpg
Autor/Urheber: en:User:Dawson, Lizenz: CC BY-SA 2.5
Lampropeltis elapsoides
Cemophora Coccinea.jpg
Autor/Urheber: Alessandro Catenazzi, Lizenz: CC BY-SA 2.5
Cemophora Coccinea